Του Βασιλη Zηρα
Η εφαρμογή των δύσκολων μεταρρυθμίσεων που προβλέπει για φέτος το Μνημόνιο, οι πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις που ήδη προκαλούν και αναμένεται να κλιμακωθούν στους επόμενους μήνες και η αβεβαιότητα για τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο διαμορφώνουν το εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον εντός του οποίου θα κινηθούν η κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο τους επόμενους μήνες.
Στο οικονομικό πεδίο, με τις πολιτικά επώδυνες αλλά τεχνικά εύκολες λύσεις, όπως η μείωση μισθών και συντάξεων και η αύξηση των φόρων, να έχουν εξαντληθεί, το στοίχημα πλέον είναι η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μέσω διαρθρωτικών μέτρων.
Σε ό,τι αφορά το δημοσιονομικό σκέλος του Μνημονίου, οι προτεραιότητες και ταυτόχρονα τα κριτήρια αξιολόγησης από την τρόικα και τις αγορές είναι:
1. Η εφαρμογή επιχειρησιακών σχεδίων στις ΔΕΚΟ, ώστε σε συνδυασμό με τις μειώσεις αποδοχών που ήδη ψηφίστηκαν στη Βουλή να οδηγήσουν στην εξοικονόμηση τουλάχιστον 800 εκατ. ευρώ. Από την περικοπή της μισθολογικής δαπάνης προβλέπεται εξοικονόμηση μόνο 300 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 500 εκατ. θα πρέπει να εξευρεθούν από την αύξηση των εσόδων και την περιστολή του λειτουργικού κόστους τους.
2. Ο έλεγχος των δαπανών στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Από την εφαρμογή του «Καλλικράτη» στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει προβλεφθεί εξοικονόμηση δαπανών ύψους 500 εκατ. ευρώ, ενώ από τον έλεγχο των δαπανών υγείας του ασφαλιστικού συστήματος και του Εθνικού Συστήματος Υγείας προσδοκάται εξοικονόμηση 2,4 δισ. ευρώ.
3. Η αναδιοργάνωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Τα υπουργεία Οικονομικών και Δικαιοσύνης θα καταθέσουν προς ψήφιση στη Βουλή νομοσχέδιο το οποίο θα προβλέπει αλλαγές στη δομή των ελεγκτικών μηχανισμών και την ίδρυση φορολογικών δικαστηρίων.
4. Την κατάρτιση ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο.
5. Οριστικοποίηση των αλλαγών στο ασφαλιστικό με βάση τα αποτελέσματα των αναλογιστικών μελετών, και περικοπές των επικουρικών συντάξεων.
Στο πεδίο της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, υψηλά στην ατζέντα βρίσκονται:
1. Η άρση των διοικητικών περιορισμών στα λεγόμενα κλειστά επαγγέλματα, δηλαδή δικηγόρων, συμβολαιογράφων, φαρμακοποιών, πολιτικών μηχανικών, αρχιτεκτόνων και ορκωτών λογιστών
2. Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας
3. Η εφαρμογή του νέου εργασιακού νόμου, αλλά και η συμπλήρωσή του καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα πιέζει για πλήρη συμμόρφωση με όσα προβλέπει το Μνημόνιο (π.χ. άρση των εμποδίων για μεγαλύτερη χρήση συμβολαίων ορισμένου χρόνου).
Στο πολιτικό πεδίο, οι αντιδράσεις των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ στο πολυνομοσχέδιο δείχνουν ότι «έχουμε φτάσει στο όριο», σύμφωνα με κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος. Γι' αυτό απαιτείται μια ευρύτερη συζήτηση, ώστε να συνειδητοποιήσουν όλοι αφενός μεν τις δομικές αλλαγές που φέρνει στην ελληνική οικονομία το Μνημόνιο, αφετέρου δε την αναγκαιότητά τους. Αυτό έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία καθώς στην επόμενη επικαιροποίηση, τον ερχόμενο Φεβρουάριο, θα πρέπει να περιληφθούν αναλυτικά μέτρα ύψους 13 δισ. ευρώ για την περίοδο 2012 - 2014. Ταυτόχρονα, όμως πρέπει να αποφεύγονται και λάθη, όπως η καλλιέργεια προσδοκιών για σχετικά περιορισμένες αλλαγές στο εργασιακό από το υπουργείο Εργασίας, που δεν επιβεβαιώθηκαν από το τελικό κείμενο του Μνημονίου, ή η διάταξη για διαγραφή ληξιπρόθεσμων οφειλών 24 δισ. ευρώ που περιέλαβε το υπουργείο Οικονομικών στο πολυνομοσχέδιο. Η διαγραφή μη εισπράξιμων χρεών προς το Δημόσιο, που ζητούσε και η τρόικα, αντιμετωπίστηκε σαν απλό τεχνικό ζήτημα, χωρίς να συζητηθεί και αιτιολογηθεί και κυρίως χωρίς να συνοδεύεται από μέτρα που να διασφαλίζουν ότι δεν χαρίζονται ή δεν θα χαριστούν οφειλές σε φοροφυγάδες.
Στο ευρωπαϊκό πεδίο, το οικονομικό επιτελείο περιμένει την οριστική έγκριση της επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ, ελπίζοντας ότι σε συνδυασμό με την πιστή υλοποίηση του Μνημονίου θα οδηγήσει σταδιακά σε αποκλιμάκωση των πιέσεων στα ελληνικά ομόλογα.
Ωστόσο, ενδεχομένως και αυτά να αποδειχθούν ανεπαρκή για την αλλαγή της στάσης των αγορών έναντι της Ελλάδας, εάν δεν βελτιωθεί το ευρωπαϊκό περιβάλλον, εάν δηλαδή οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν συμφωνήσουν σε μέτρα όπως αυτά που περιμένουν οι αγορές, όπως η αύξηση των κεφαλαίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), η επέκταση του προγράμματος αγοράς ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή ακόμη και η έκδοση ευρωομολόγου.
Στην Αθήνα και τις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι οι αγορές θα αντιδράσουν στην αδυναμία των Ευρωπαίων ηγετών να καταλήξουν σε αποφασιστικά μέτρα. Η αντίδραση αυτή αναμένεται να εκδηλωθεί τον Ιανουάριο (οι αγορές αυτή την περίοδο είναι ήρεμες καθώς κλείνει το έτος και πλησιάζουν οι γιορτές) με ένταση των πιέσεων στα ομόλογα του ευρωπαϊκού Νότου και υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας, της Ισπανίας και του Βελγίου, όπως έχουν προειδοποιήσει η Fitch, η Standard & Poor's και η Moody's. Αναμένουν λοιπόν ότι αυτές οι εξελίξεις θα προκαλέσουν μια νέα έκτακτη σύνοδο κορυφής τον επόμενο μήνα, από τις αποφάσεις της οποίας θα εξαρτηθούν εν πολλοίς και οι εξελίξεις στην Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου